บทที่1 ความรู้เบื้องต้นของการเขียนแบบ

ความรู้เบื้องต้นของการเขียนแบบ

      สาระการเรียนรู้   

การเขียนแบบมีความสำคัญเป็นอย่างมากในงานช่างอุตสาหกรรมทุกสาขา เพราะแบบเป็นภาษาสากลที่ใช้แสดงหรือสื่อความหมายระหว่างวิศวกรกับช่างเทคนิค เพื่อถ่ายทอดความคิดสร้างสรรค์ และจินตนาการ ให้เป็นผลิตภัณฑ์ชิ้นงาน หรือเครื่องมือ เครื่องใช้ และอุปกรณ์ต่างๆ ที่นำมาใช้งานรอบๆ ตัวเรา ซึ่งในแบบงานนั้นจะต้องกำหนดรายละเอียดให้ครอบคลุม ขนาด รูปร่างวัสดุที่ใช้ และลักษณะของผิวงานนั้นๆ โดยมีวิวัฒนาการมาจากยุคโบราณ และได้มีการพัฒนาขึ้นมาเรื่อยๆ ปัจจุบันเราได้นำเอาเทคโนโลยีด้านคอมพิวเตอร์มาช่วยในการออกแบบเขียนแบบเนื้อหา

          1. ความสำคัญของการเขียนแบบ

          2. วิวัฒนาการของงานเขียนแบบ

          3. จำแนกลักษณะของงานเขียนแบบชนิดต่างๆ

      จุดประสงค์การเรียนรู้ 

          1. บอกความสำคัญของการเขียนแบบได้

          2. อธิบายวิวัฒนาการของงานเขียนแบบได้

          3. สามารถจำแนกลักษณะของงานเขียนแบบได้ถูกต้อง

          1 ความสำคัญของงานเขียนแบบ

          ในงานช่างด้านต่างๆ แบบงานนั้นเป็นสื่อที่ถือว่าเป็นหัวใจสำคัญของงานช่างทุกสาขา ไม่ว่าจะเป็นวิศวกร ช่างเทคนิค และคนงานที่เกี่ยวข้องกับการผลิต ทุกคนต้องสเกตซ์หรือเขียนแบบพร้อมทั้งสามารถอ่านแบบได้

เนื่องจากการเขียนแบบเป็นองค์ประกอบที่สำคัญในงานช่างอุตสาหกรรม ตลอดจนการจะผลิตชิ้นงานสิ่งประดิษฐ์ หรือสิ่งปลูกสร้างต่างๆ ก็จะต้องมีแบบงานเป็นหลัก แบบงานที่ดีจึงต้องมีลักษณะที่ง่าย กระชับ เที่ยงตรง จึงจะทำให้ผู้ผลิตหรือผู้สร้างเข้าใจ จินตนาการมองเห็นรูปร่าง ขนาด และส่วนประกอบต่างๆ ของชิ้นส่วนงานเหล่านั้นได้ สามารถนำมาวางแผนขั้นตอนการทำงาน ตลอดจนถึงการประมาณการ ระยะเวลาที่ผลิตได้ ดังตัวอย่างงานที่สื่อความหมายหลักการประกอบชิ้นส่วนของเครื่องยนต์

          2 วิวัฒนาการของงานเขียนแบบ

มนุษย์เริ่มรู้จักการเขียนแบบตั้งแต่สมัยโบราณยุคก่อนประวัติศาสตร์ จากการสำรวจของนักโบราณคดี ได้ทำการสำรวจดินแดนอียิปต์โบราณสมัยของฟาโรห์ โซเซอร์ แห่งราชวงศ์ที่ 3 ของยุคอณาจักรเก่า ได้พบบันทึกเป็นภาษารูปภาป มีอายุประมาณ 4,500 ปี ก่อนตริสต์ศักราชในบันทึกนั้นจะใช้วิธีขีดเขียนเป็นสัญลักษณ์ รูปภาพบนก้อนหิน ผนังถ้ำ พื้นดิน และผิวหนัง เพื่อใช้ในการบันทึกความจำ บอกเล่าและสื่อสารเหตุการณ์ต่างๆ

ต่อมามีการพบหลักฐานชิ้นสำคัญในทางโบราณคดี ซึ่งแสดงให้เห็นถึงจินตนาการความคิดสร้างสรรค์ งานทางด้านสถาปัตยกรรม โดยพบแผ่นหินเขียนเป็นภาพแปลนของป้อมปราการ ซึ่งเขียนโดย ซาลเดนกูตัว ชาวเมโสโปเตเมีย เมื่อประมาณ 4,000 ปี ก่อนตริสต์ศักราช ชาวเมโสโปเตเมีย เป็นชาติแรกที่รู้จักการเขียนแบบ จากการสำรวจนักโบราณคดี พบแผ่นหินเขียนเป็นภาพแปลนของป้อมปราการ ซึ่งเขียนโดย ซาลเดนกูตัว

ในศตวรรษที่ 15 ลิโอนาโด ดาวินซี ชาวอิตาลี ได้รับการยกย่องให้เป็นบิดาของการเขียนแบบ ลิโอนาโด ดาวินซี เป็นนักปราชญ์ ที่ถ่ายทอดจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ ด้วยการเขียนเป็นภาพ 3 มิติ ภาพจากจินตนาการของ ลิโอนาโด ดาวินซี หลายชิ้น เป็นต้นแบบในการสร้างเครื่องจักรกล

การเขียนแบบได้มีการพัฒนาขึ้มาเรื่อยๆ โดยตลอด ทั้งวิธีการเขียนเพื่อสื่อความหมาย ให้เข้าใจตรงกัน ระหว่างผู้ออกแบบกับช่างเทคนิคผู้ปฏิบัติงาน เช่น แบบภาพฉาย ภาพตัด และการใช้สัญลักษณ์ต่างๆ ในการเขียนแบบ ตลอดจนเครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้ในการเขียนแบบ ซึ่งต้องอาศัยทักษะและประสบการณ์ของผู้เขียนเอง

ในปัจจุบันได้มีการพัฒนาการเขียนแบบโดยนำเอา คอมพิวเตอร์ มาช่วยใช้ในการเขียนแบบ ซึ่งแบบที่ได้จากการเขียนด้วยคอมพิวเตอร์ จะสามารถทำงานได้เรียบร้อย สวยงาม ทันสมัย และรวดเร็วขึ้น

         3 จำแนกลักษณะของงานเขียนแบบชนิดต่างๆ

         การเขียนแบบมีความสำคัญมากในงานช่างอุตสาหกรรม เพราะแบบงานเป็นภาษาสากลที่ใช้สื่อความหมายกัน ระหว่างวิศวกรกับช่างเขียนแบบ ช่างเทคนิคและช่างฝีมือ ขอบข่ายของงานจะครอบคลุมทุกสาขา ในโรงงานขนาดใหญ่การเขียนแบบจะเขียนเฉพาะเรื่องใดเรื่องหนึ่งเท่านั้น แต่ในโรงงานขนาดเล็กการเขียนแบบจะเขียนชิ้นงานทั่วๆ ผู้เขียนแบบจำเป็นจะต้องมีความรู้พื้นฐานเรื่องการเขียนแบบของสาขานั้นๆ เช่นกัน ต้องเรียนรู้ทั้งด้านการเขียนแบบสั่งงานและความสามารถในการอ่านแบบเพื่อทำงานตามแบบ ซึ่งสามารถจำแนกลักษณะของงานเขียนแบบชนิดต่างๆ ได้ ดังนี้

         3.1 งานเขียนแบบทางสถาปัตยกรรม โดยสถาปนิกจะออกแบบและเขียนแบบ สำหรับการก่อสร้างอาคารที่  พักอาศัย และอาคารพาณิชย์ โดยคำนึงถึงประโยชน์ใช้สอย งบประมาณการก่อสร้าง การใช้งานอย่างคุ้มค่า

         3.2 งานเขียนแบบไฟฟ้าและอิเลคทรอนิกส์ เป็นแบบงานที่แสดงลักษณะวงจร การไหลของกระแสไฟฟ้า และวงจรอิเลคทรอนิกส์ โดยทั่วไปแล้วการเขียนแบบจะใช้แทนโดยสัญลักษณ์เพื่อความสะดวกและรวดเร็วในการเขียนแบบ

         3.3 งานเขียนแบบงานท่อ เป็นแบบงานที่แสดงตำแหน่ง ชนิด และขนาดของท่อที่ติดตั้งในอาคารบ้านพัก โดยทั่วไปจะใช้สัญลักษณ์ทางกราฟิก แทนท่อ ลิ้น และอุปกรณ์ แบบงานอาจเป็นภาพหนึ่งด้าน สองด้าน หรือสามด้านก็ได้ แผ่นภาพตัวท่ออาจเขียนแทนด้วยเส้นเดี่ยวหรือเส้นคู่ใช้แทนระบบที่เป็นท่อใหญ่ ส่วนท่อที่มีขนาดเล็กนิยมเขียนแทนด้วยเส้น

         3.4 งานเขียนแบบเครื่องกล เป็นแบบงานที่เขียนแสดงลักษณะ รูปร่างของชิ้นส่วนต่างๆ ของเครื่องจักรกล    และเครื่องกล เพื่อจะนำไปผลิตเป็นตามกระบวนการทางอุตสาหกรรม ให้ได้ชิ้นส่วนต่างๆ ตามแบบ การเขียนแบบเครื่องกลฃ แบ่งได้เป็น 2 ลักษณะ คือ

         3.4.1 แบบภาพแยกชิ้น เป็นการเขียนแบบชิ้นส่วนแต่ละชิ้น ของเครื่องจักรกล หรืออุปกรณ์เครื่องใช้ต่างๆ เพื่อแสดงลักษณะ รูปร่าง ขนาด และรายละเอียดของชิ้นส่วนแต่ละชิ้นให้ชัดเจน ทำให้ง่ายต่อการอ่านแบบและเขียนแบบ เพื่อผลิตชิ้นส่วน นำไปประกอบเป็นเครื่องจักรต่อไป

         3.4.2 แบบภาพประกอบ เป็นการเขียนแบบที่แสดงลักษณะรูปร่าง ชิ้นส่วนของเครื่องจักรกล หรืออุปกรณ์ต่างๆ ว่าประกอบกันอย่างไร ชิ้นส่วนแต่ละชิ้นอยู่ตำแหน่งใด แบบภาพประกอบ มีส่วนสำคัญและจำเป็นต่อการผลิตชิ้นส่วน เพราะต้องแสดงการประกอบของชิ้นส่วนหลายๆ ชิ้น ทำให้สามารถวางแผนกระบวนการผลิต และการควบคุมการผลิตให้เป็นไปตามแบบ

         3.5 แบบสิทธิบัตร เป็นแการเขียนแบบสิ่งประดิษฐ์ต่างๆ ที่คิดค้นขึ้นเพื่อเสนอต่อกองสิทธิบัตรของทางราชการ การเขียนสิทธิบัตรนี้จะต้องแสดงรายการส่วนประกอบสำคัญทุกส่วน